Hiere, en la solena amfiteatro dil modernstila paralelepipeda rektoral edifico di Universidade Nova de Lisboa (Nova Universitato di Lisboa), eventis la diplomiza ceremonio di cirkume 200 studenti pri ekonomiko, financo e firmojerado, inter qui trovesis mea seniora filiino. Pos triyara bacheleral studiado, la studenti devis studiar ankore dum du yari, facar grupolaboro, skribar tezo e defensar ol koram profesoral jurio, por tandem obtenar la tante longe ambiciata grado di licenciero.
Nun, pos studiado tante longa, pos tanta esforci e sakrifiki, la studenti tandem vartis – evidente anxioze – la esperata “kronizo”. En sua longa kuti granatea, kun blanka fulardo pendanta cirkum la kolo, li okupis plu dam duimo dil vasta chambrego, tamen ne sat vasta por sidigar omna genitori, parenti ed altra asistanti, e pro to multi devis stacar en la fundo ed en la lateral koridori, adosante su an la parieti, o mem sidar sur la gradi dil du eskaleri, qui decensis del supra enireyei e, fluante inter la sidplasi, duktis al infra ceneyo, ube omno esis eventonta...
La ceremonio komencis neakurate, segun kustumo Portugalan. Dum vartar e vartar, la studenti esforcis celar sua nervozeso per ridacheti e cikumbabilado, til ke tandem la ceremoniestrino laute anoncis Angle, ke la profesori quik enpazos la chambrego, e ton li agis sen ajorno, lente decensante la inkombrita eskaleri, en sua nigra robi universitatal, kun l’aplombo e pompo necesa e expektata en tal cirkonstanci, dum ke sonis, kun facile sentebla patoso, fonografita Gaudeamus igitur!
Kande la Latina ario taceskis, la ceremoniestro, sempre Angle, komencis prizentar la membri dil honorala tablo, omni ostentanta alta gradi doktoral e profesoral, e pose el prizentis la doceri jus decensinta, anke omni dotita per simila rangi e tituli. Tal uverturon sequis sat longa serio de diskursi, sempre en la idiomo di Shakespeare, quankam omna profesori esis Portugalan, same kam preske 90% de la studenti. La dekano parolis kun desagreabla achento, ma la ceteri parolis pasable bone, precipue la mulieri, qui agis lo fluante e mem bele. Diskursis anke invitita neprofesoro, nome Germano direktanta la Portugalan filialo di tre konocata automobilfirmo. Lua diskurso esis la maxim interesanta, ed on quik remarkis, ke il, homo del “tereno”, ne bezonas rekursar al kustumal shabloni universitatal, preferante cherpar konkreta nelibrala exempli de sua sat richa experienco profesional. Il parolis Angle tre fluante ed elegante, kun bela pronunco, tote sen kartavo, ma regretinde il dicis dufoye childs (“kindi”) vice la gramatikal formo children...
Pos la diskursi on tandem vokis la studenti sepope por disdono dil tante dezirata diplomi. To duris longe e tedive. Ye la fino, un del studenti, tre vivaca yunino, venis al mikrofono e facis la lasta diskurso, anke Angle. El parolis rapidege, tamen tote korekte, belpronunce e mem espritoze – el ya sucesis ridigar plurfoye la tota asemblajo. Pose omna studenti turbeskis sur la infra ceneyo e komencis levar la brakii e klamar studental slogani, e kande de supere on lansis brilanta konfeti, li quik jetis adsupre sua blanka fulardi, quo produktis marveloz efekto impozanta. Lore pluvis aplaudi e vivez-klami de omna lateri, quo konstitucis perfekta klozo por tala ceremonio.
La lektero certe ja remarkis, ke dum la tota ceremonio on diskursis ed anuncis Angle. Nur la studenti inter su, dum ke li sidante asistis, uzis la plebeyala patuazo Portugalan. Tal esas la universitatal praktiko en mea lando. Se nur un studento esas stranjera, la tota docado mustas esar Anglalingua dum la du studioyari, qui grantas la grado di licenciero, mem se omna profesori esas Portugalan (dum la tri antea yari, qui grantas la grado di bachelero, la docado esas Anglalingua, nur kande on invitas profesori stranjera). Anke omna skrib-exerci mustas esar Anglalingua, ed anke la finala tezo, quan la studento, evidente, mustas defensar Angle koram Portugalan jurio.
Semblas do, ke la Angla ja pleas, adminime ye universitatal nivelo, rolo analoga ad olta, quan olim pleis la Latina, nam on docas Angle, on lektas Anglalingua libri ed on skribas Angle sua artikli, esayi e tezi. To semblas esar pragmato. Qua rolon do povas aspirar auxiliara linguo quala Ido? To esas temo por altra blogajo...
La brilanta suceso di la Angla en Portugal, forsan debesas a la fakto ke Portugal esas tradicionale anglamanta lando. En mea lando, qua esas prefere anglodianta, generale la homi preferas evitar uzar la Angla kande ico posiblesas. Ma tam longatempe kam duros la Usana hegemonio en Europa la Angla progresos.
ResponderEliminar